Prepositions

İzlandaca'da zaten İngilizce kelimelere benzeyen çok sayıda edat vardır.

Ég keypti brauðið fyrir þig.
Ekmeği senin için aldım.

Bu aynı kökenli edatların anlamları da genellikle İngilizcedeki anlamlarıyla genel bir şekilde örtüşmektedir. Yine de, her bir edat İngilizceden çok fazla kopya çekilmeden tek tek öğrenilmelidir.

Her edat bir gramer hali alır: ya ismin -i hali, ya ismin -e hali, ya da iyelik. Bazı edatlar "iki yönlü" edatlar olarak adlandırılır çünkü bazen ismin -i hali bazen de iyelik alırlar. Bununla birlikte, kalıp kurallıdır ve hızlı bir şekilde öğrenilir. Yalın hal edatlar yoktur.

İlk olarak ismin -i hali edatlara bakalım:

Gegnum	içinden	Gegnum skóginn (ormanın içinden)
Fyrir	için	Fyrir þig (senin için)
Við	yanında, -de, yakın	Við tjörnina (göl kenarında)
Um	etrafında/yaklaşığında	Um þetta tölum við (Bunun hakkında konuşuruz)
Kringum	Etrafında	Allt í kringum mig (her tarafımda)

Daha sonra ismin -e hali edatlarına örnekler vereceğiz.

Frá	dışarıda, den/dan	frá borginn (şehirden)
Næst	Yanında	Næst borginni (şehrin yanında)
frá	-den	Frá mér (benden)
Gegn	karşı	Gegn óvininum (düşmana karşı)
andspænis	karşı karşıya	Andspænis mér (bana bakıyor)

Sırada bazı iyelik edatlarımız var.

Til	İle	Bréf til mín (Bana bir mektup)
Milli	Arasında	Þetta er milli ykkar (Aranızda (iki))
Án	olmadan	Án stólsins míns (sandalyem olmadan)
Utan	dışında	Utan vegjanna (duvarların dışında)

Son olarak, iki yönlü edatlarımız vardır. Bir şeye doğru hareketi tanımladıklarında ismin -i halini alırlar. Sabit bir konumu tanımladıklarında ise ismin -e halini alırlar.

á	-de, üzerinde, üzerine
í	içinde, içine
yfir	yukarıda, üzerinde
undir	altında
fyrir	önünde

İşte zıt durumlara ilişkin bazı örnekler:

Það bolti í húsinu. (ismin -e hali)
Evde top var. (hareket yok)

Ég henti bolta í húsið. (ismin -i hali)
Evin içine bir top attım. (top hareket ediyordu)

Við hlupum inn í safnið. (ismin -i hali)
Müzeye girdik. (daha önce dışarıdaydık)

Við hlupum inni í safninu. (ismin -e hali)
Müzenin içinde [etrafta] koştuk. (müzeye göre konum değiştirmedik)

Hann stendur yfir mér. (ismin -e hali)
O benim üzerimde/üstümde duruyor. (kişinin üzerinde hareketsiz duruyor)

Hann hoppaði yfir mig. (ismin -i hali)
Üzerimden atladı. (bana göre pozisyon değiştirdi)

með (ile) edatı da benzerdir. Biriyle giderseniz, eşit olarak, datif alır, ancak birini bir yere getirirseniz (yani onları bir yere götürmenin kontrolü sizdeyse) akkuzatif alır. Eğer yanınızda bir şeyler getirirseniz, nesnenin kontrolü sizde olduğu için bu da akkuzatif olacaktır.

Ég fór með konunni minni í sumarfrí - ismin -e hali (þgf)

Karımla tatile çıktım

Ég fór með konuna mína á spítalann, því hún var meðvitundarlaus – ismin -i hali (þf)

Doğrudan çeviri: Karımla birlikte hastaneye gittim çünkü bilinci yerinde değildi

Doğru çeviri: Karımı hastaneye götürdüm çünkü bilinci yerinde değildi

Ég fór með bílinn minn í viðgerð – ismin -i hali (þf)

Doğrudan çeviri: Arabamla tamire gittim

Doğru çeviri: Arabamı tamire götürdüm

Birçok İzlandaca edat birden fazla edatın birleşiminden oluşur

Fyrir utan (þf) = hariç

Bak við (þf) = arkasında

Fyrir aftan (þf) = arkasında

Fyrir framan (þf) = önünde

Fyrir neðan (þf) = altında (ayrıca undir kullanabilirsiniz, ama o zaman hareket için þf ve sabit olan şey için þgf olur)

yanında demek için næst (þgf) diyebilirsiniz, ancak bu daha çok eski İzlandaca'ya benzer. Biz genellikle við hliðina á (þgf) kullanırız.

Ég sit næst honum.

Ég sit við hliðina á honum.

Onun yanında oturuyorum