Word order
Hollandaca, ÖNF (özne - nesne - fiil) sırasını V2 (fiil-ikinci) sırası ile birlikte kullanır ve bu da ÖFNF özne - fiil - nesne - fiil sırasını oluşturur.
Çekimsiz fiil son konumda kalır ancak çekimli fiil ikinci konuma taşınır. Bu da tek bir fiil olduğunda sıralamayı ÖFN (özne - fiil - nesne) veya muhtemelen FÖN (fiil - özne - nesne) şeklinde yapar:
Klaas wilt het huis kopen (Klaas evi satın almak istiyor)
Klaas (özne) wilt (fiil) het huis (nesne) kopen (fiil)
Melissa zat op de visite te wachten (Melissa ziyareti bekliyordu)
Melissa (özne) zat (fiil) op de visite (nesne) te wachten (fiil)
James ontkende zijn fouten (James hatalarını reddetti)
James (özne) ontkende (fiil) zijn fouten (nesne)
Wij kijken naar de televisie (televizyon izliyoruz)
Wij (özne) kijken (fiil) naar de televisie (nesne)
Vechtend keken de vrouwen naar de kleding (savaşan kadınlar giysilere baktı)
Vechtend (fiil) keken (fiil) de vrouwen (özne) naar de kleding (nesne)
Lopend gingen we naar de winkel (yürürken markete gittik)
Lopend (fiil) gingen (fiil) we (özne) naar de winkel (nesne)
Birçok durumda, diğer fiiller ÖNF sırasının sonuna yerleştirilir. Bunlar fiiller ya da çeşitli fiilleri tekrar ettiren fiilimsiler olabilir:
De jongens zouden de regels moeten breken en doorgaan (çocuklar kuralları çiğnemeli ve devam etmeli)
De jongens (özne) zouden (fiil) de regels (nesne) moeten (fiil) breken (fiil) en doorgaan (fiil)
Yan cümleler için sıralama esas olarak ÖNF'dir. Bu sıralamadaki fiiller iki şekilde kullanılabilir: yardımcı fiilin geçmiş zaman ortacından sonra geldiği ve yardımcı fiilin geçmiş zaman ortacından önce geldiği durumlar:
Dit is waarom we dat gedaan hebben (işte bu yüzden yaptık)
Dit is waarom we het hebben gedaan (işte bu yüzden yaptık)
Dit is waarom we dat gedaan (geçmiş zaman ortacı) hebben (yardımcı fiil)
Dit is waarom we het hebben (yardımcı fiil) gedaan (geçmiş zaman ortacı)
Yazı dilinde her iki form da kullanılır, ancak yardımcı fiilin geçmiş zaman ortacından sonra geldiği cümleler günlük konuşma dilinde en yaygın kullanılanlardır.
Sıfatlar ve zarflar söz konusu olduğunda, genellikle hem yardımcı fiillerden hem de geçmiş zaman ortaçlarından önce gelirler:
Omdat we dat moeilijk vonden (çünkü bunu zor bulduk)
Aangezien ze dit raar gevonden hebben (bu yüzden bunu garip bulacaklardı)
Sorularda, çoğu durumda fiiller önce gelir:
Gingen we naar de tuin? (bahçeye gittik mi?)
Gingen (fiil) we (özne) naar de tuin? (nesne)
Zullen ze het halen? (başaracaklar mı?)
Zullen (fiil) ze (özne) het halen? (nesne)
Bu her zaman gerekli değildir, daha az durumda fiil ikinci sırada gelebilir:
De mensen liepen weg? (insanlar yürüyüp gitti)
De mensen (özne) liepen (fiil) weg? (nesne)
Haar dochters rende drie rondjes? (kızları üç tur mu koştu?)
Haar dochters (özne) rende (fiil) drie rondjes? (nesne)
Emir cümlelerinde, başlangıçta bir isim veya isim öbeğinden bahsedilmediği sürece, fiiller genellikle ilk konumda yer alır:
Laten we je schoenen aan doen (ayakkabılarınızı giydirelim)
Laten (fiil) we (özne) je schoenen aan doen (nesne)
Gaat u alstublieft uit de weg! (lütfen yoldan çekilin)
Gaat (fiil) u (özne) alstublieft uit de weg! (nesne)
Doe je oordopjes in (kulak tıkaçlarınızı takın)
Doe (fiil) je oordopjes (özne) in (nesne)
Willem, doe je oordopjes in (Willem, kulak tıkaçlarını tak)
Willem, (isim) doe (fiil) je oordopjes (özne) in (nesne)
Dikkate alınması gereken çok önemli bir husus, edat öbeklerinin genellikle zaman - tarz - yer sıralamasına sahip olduğudur. Bu da, zaman belirteçlerinin çoğunlukla biçim ve yer belirteçlerinden önce geldiği anlamına gelir:
De honden waren in januari naar de dierenarts (köpekler Ocak ayında veterinere gitti)
Wij liepen ’s middags over de brug (öğleden sonra köprünün üzerinde yürüdük)