Nouns
Rzeczowniki - Ουσιαστικά
Rzeczowniki greckie dzielą się na główne (κύρια, ‘kiria) i pospolite (κοινά, ‘kina).
Rzeczowniki główne są zawsze pisane wielką literą i nie mają liczby mnogiej. Rzeczowniki pospolite nie są pisane wielką literą i mają liczbę mnogą.
Poniższa tabela wyjaśnia, kiedy rzeczownik jest pospolity lub główny:
Pospolity | Przykład | Głowny | Przykład |
rzeczy | τραπέζι (stół) | ||
ludzie | μαμά (mama) | imiona ludzi | Μαρία (Maria) |
zwierzęta | γάτα (kot) | imiona zwierząt | Χιονούλα (Królewna Śnieżka) |
miejsca | παραλία (plaża) | nazwy miejsc | Αθήνα (Ateny) |
pojęcia abstrakcyjne | αγάπη (miłość) | nazwy dni i miesięcy | Δευτέρα (poniedziałek) |
czynności lub stany | ύπνος (spać) | nazwy świąt | Χριστούγεννα (Boże Narodzenie) |
Rzeczowniki mają różne przyrostki w zależności od płci, przypadku i liczby.
Rzeczowniki greckie mają trzy rodzaje: męski (αρσενικά, arseni'ka), żeński (θηλυκά, thili'ka) i nijaki (ουδέτερα, u'δetera). Przypadki to: mianownik (ονομαστική, onomasti'ki), dopełniacz (γενική, γeni'ki), biernik (αιτιατική, etiati'ki) i wołacz (κλητική, kliti'ki). Liczba jest liczba pojedyncza (ενικός, eni’kos) lub liczba mnoga (πληθυντικός, plithinti’kos).
Rzeczowniki mogą mieć równe sylaby we wszystkich przypadkach i liczbach, zwane ισοσύλλαβα (ιso’silava), lub mieć różną liczbę sylab, zwykle większą, ale czasami mniejszą, gdy zmieniają formę. Nazywa się je ανισοσύλλαβα (aniso'silava), co oznacza „te z nierównymi sylabami”.
Rodzaje - Γένη
Rzeczowniki męskie mają jeden z następujących przyrostków: -ας, -άς, -ης, -ής, -ος, -ός, -ες, -ές, -ούς, -έας.
Rzeczowniki rodzaju żeńskiego mogą mieć jeden z następujących przyrostków: -α, -ά, -η, -ή, -ος, -ού.
Rzeczowniki rodzaju nijakiego mogą mieć jeden z następujących przyrostków: -ι, -ί, -ο, -ό, -ος, -μα, -μο, -ς, -ν.
Rodzaje w języku greckim są w większości arbitralne. Mówiąc o ludziach, ich rzeczywista płeć odpowiada rodzajowi rzeczownika (ale nawet wtedy rodzaj nijaki może być użyty jako zdrobnienie (υποκοριστικό, ipokoristi’ko), czyli forma czuła).
Przypadki — Πτώσεις
Współczesna greka ma cztery przypadki, w przeciwieństwie do starożytnej greki, która ma pięć (również δοτική, doti’ki). Przypadki pokazują funkcję rzeczownika w zdaniu.
Mianownik to przypadek używany dla rzeczownika, gdy jest on podmiotem czasownika. Tworzą go następujące przedimki, w zależności od płci i liczby.
Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj nijaki | |
Liczba pojedyncza | Ο | Η | Το |
Liczba mnoga | Οι | Οι | Τα |
Mianownik grecki | Tłumaczenie | |
Ο ταχυδρόμος έφερε ένα γράμμα. | Listonosz przyniósł list. | |
Η γυναίκα τρέχει στο γήπεδο. | Kobieta biegnie po polu. | |
Το αγόρι παίζει με τη μπάλα. | Chłopiec bawi się piłką. |
Dopełniacz służy do wskazania posiadania. Rzeczownik może być umieszczony po innym rzeczowniku lub może być połączony z czasownikiem.
Dopełniacz grecki | Tłumaczenie |
Το γραφείο του διευθυντή. | Biuro dyrektora. |
Ο καφές της Χριστίνας. | Kawa Christiny. |
Η κιθάρα του ωδείου. | Gitara konserwatorium. |
Biernik to przypadek używany do dopełnienia czasownika. Jest również używany do pokazania, kiedy lub jak często coś się robi i po przyimkach.
Biernik grecki | Tłumaczenie |
Η κυρία πέρασε τον δρόμο. | Kobieta przeszła przez drogę. |
Ο επισκέπτης έκλεισε την πόρτα. | Gość zamknął drzwi. |
O μάγειρας φτιάχνει το φαγητό. | Kucharz przygotowuje jedzenie. |
Wołacz służy do zawołania kogoś lub zwrócenia na siebie uwagi.
Wołacz grecki | Tłumaczenie |
Καλημέρα Γιώργο! | Dzień dobry George! |
Χρόνια πολλά Τατιάνα! | Wszystkiego najlepszego Tatiano! |
Σκυλάκι, κάτσε! | Doggie, siad! |