Verb
Ένα ρήμα προσδιορίζει μια ενέργεια ή μια κατάσταση ενός αντικειμένου. Οι γραμματικές σημασίες του ρήματος είναι οι εξής:
1. Όψη (Ποιόν ενεργείας):
Συντελεσμένη: радіти (що робити?)
Ατελής: зрадіти ( що зробити?).
2. Μεταβατικότητα:
Μεταβατικό: будувати
Αμετάβατο: збудувати
3. Έγκλιση:
Οριστική: зустрічаю
Υποτακτική: зустрічав би
Προστακτική: зустрінь.
4. Χρόνος:
Ενεστώτας: дарую
Αόριστος: подарував
Μέλλοντας: подарую.
5. Αριθμός:
Ενικός: дивлюсь;
Πληθυντικός: дивляться.
6. Πρόσωπο:
| Ενικός | Πληθυντικός | |
| 1ο | Я шаную | ми шануємо; |
| 2ο | Ти шануєш | ви шануєте; |
| 3ο | Він (вона, воно) шанує | вони шанують |
7. Φωνή:
Ενεργητική: я славлю;
Παθητική: славиться людьми.
8. Γένος:
Αρσενικό: бачив;
Θηλυκό: бачила;
Ουδέτερο: бачило.
Βασικοί τύποι ρημάτων
| Πεπερασμένη | Μη-πεπερασμένη |
|
|
Το απαρέμφατο είναι ένας απροσδιόριστος τύπος του ρήματος με κατάληξη -ти. Δεν δηλώνει τον εκτελεστή μιας ενέργειας και τον χρόνο κατά τον οποίο αυτή πραγματοποιείται.
Το Не (όχι/δεν) γράφεται ξεχωριστά από τα ρήματα. Υπάρχουν δύο εξαιρέσεις:
- Αν το ρήμα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς
не: нехтувати, незчутися; - Αν το ρήμα έχει ένα πρόθημα
недо-: недобачати, недочувати.
Όψη (Ποιόν ενεργείας) του ρήματος
| Όψη (Ποιόν ενεργείας) | Καθορίζει τη δράση | Απαντά στην ερώτηση | Χρονικές μορφές | Παραδείγματα |
|---|---|---|---|---|
| Συντελεσμένη | ολοκληρωμένη, χρονικά περιορισμένη δράση | що робив? що зробив? що зроблю? |
минулий майбутній (проста форма) |
прочитав, відніс прочитаю, віднесу |
| Ατελής | ατελής, απεριόριστη δράση | що робити? що робив? що роблю? що робитиму? що буду робити? |
минулий теперішній майбутній (складна форма, складена форма) |
читав, відносив читаю, відношу читатиму, відноситиму буду читати,буду відносити |
Έγκλιση
| Έγκλιση | Εκφράζει τη σημασία | Απαντά στην ερώτηση | Αλλάζει με | Παραδείγματα |
|---|---|---|---|---|
| Οριστική | πραγματική ενέργεια | що робить? що зробить? що робив? |
χρόνοι, αριθμοί και πρόσωπα ή γένη | не гріє вивчиться ходитиме заспівав |
| Υποτακτική | ενέργεια που είναι δυνατή σε μια ορισμένη κατάσταση. Επιθυμητή ενέργεια | що робив би? що зробив би? |
αριθμοί και γένη (ενικός αριθμός) | грів би вивчився б ходив би заспівав би |
| Προστακτική | μια εντολή, μια επιθυμία, μια συμβουλή | що роби? що зроби? |
αριθμοί και γένη | грій, вивчіть, ходи, заспівайте |
Κλίση
| 1η συζυγία | 2η συζυγία |
|---|---|
| 1. Μπορείς να ορίσεις την κλίση με το 3ο πρόσωπο πληθυντικού: | |
| -уть, -ють пишуть, беруть, малюють, кидають |
-ать, -ять бачать, роблять, кричать |
| 2. Μπορείς να ορίσεις την κλίση από το θέμα του απαρέμφατου: | |
|
|
Αόριστος χρόνος
Τα ρήματα στον Αόριστο απαντούν στις ερωτήσεις: що робив? що робила? що робило; що робили?
| читати | писати | стояти | дивитися | ||
|---|---|---|---|---|---|
| я, ти, він я, ти, вона ми, ви, вони |
читав читала читали |
писав писала писали |
стояв стояла стояли |
дивився дивилась дивились |
-в -ла ся/сь -ли сь |
Μελλοντικός χρόνος. Συνδιαστική μορφή
Η σύνθετη μορφή του ρήματος είναι εύκολο να μαθευτεί. Σχηματίζεται με το ρήμα бути στον μέλλοντα και το απαρέμφατο του κύριου ρήματος
| я ти він, вона, воно ми ви вони |
буду будеш буде будемо будете будуть |
читати вчити розмовляти гуляти снідати їхати |
Μελλοντικός χρόνος. Σύνθετη μορφή
Ο σύνθετος τύπος των ρημάτων στον Μέλλοντα σχηματίζεται προσθέτοντας το επίθημα -им- στη ρίζα και τη σχετική προσωπική κατάληξη
| я ти він, вона, воно ми ви вони |
читатиму читатимеш читатиме читатимемо читатимете читатимуть |
вчитиму вчитимеш вчитиме вчитимемо вчитимете вчитимуть |
дивитимуся дивитимешся дивитиметься дивитимемось дивитиметесь дивитимуться |
Ενεστώτας χρόνος
Τα ρήματα στον Ενεστώτα έχουν τις ακόλουθες καταλήξεις:
| я ти він, вона, воно ми ви вони |
читаю читаєш читає читаємо читаєте читають |
бачу бачиш бачить бачимо бачите бачать |
-у, -ю -єш, -еш, -иш, -їш -е, -є, -ить, -їть -емо, -ємо, -имо, -їмо -ете, -єте, -ите, -їте -уть, -ють, -ать, -ять |